Đầu tiên khi trồng lan bạn rất suy nghĩ và phân vân nhiều thứ: Không biết trồng lan gì, mua lan rẻ, cây con để chết cho đỡ phí hay chăm sóc thế nào, tưới nước, phân ra sao,…? Bài viết này sẽ không đi chuyên sâu vào vấn đề mà chỉ định hướng ra cách giải quyết ngắn gọn và đơn giản nhất.

1. Nên trồng lan gì? Thường mới trồng lan, mong muốn duy nhất của người trồng lan là trồng ra hoa để chiêm ngưỡng trước, sau đó là cây sống và ra hoa thường xuyên sau này. Vì vậy ta nên mua lan dễ hoa dễ trồng

- Cây lan có hoa càng to thì càng khó ra hoa và khi ra hoa xong sẽ mau mất sức, cây dễ suy yếu. VD: như cây Cat hoa to, Vanda, Hồ điệp hoa to sẽ chậm có hoa hơn so với Dendro nắng, Brasavola, Cat hoa mini.

- Nên chọn cây trồng chậu, cây đa thân (Dendro, Cat,…) hơn là những cây chỉ có rễ gió, đơn thân (Vanda, Asco, Giáng hương,…) vì cây đa thân có chậu, có giá thể giữ nước, giữ ẩm cho lan khi không có thời gian tưới cho cây. Trồng sân thượng, ban công càng hạn chế trồng cây có rễ gió.

2. Nên mua cây lan con hay lan trung, lan lớn?

- Thường 90% khách hàng khi liên hệ hoặc đến chỗ chúng tôi mua hàng thì đa số chọn cây rẻ tiền và cây nhỏ để mua khi mới trồng lan.

- Cây rẻ tiền thì đúng, nhưng cây nhỏ thì sai. Khi mua cây rẻ tiền thì lan có chết thì không có tiếc, học được nhiều kinh nghiệm. Còn mới vào trồng lan, chưa có kinh nghiệm, mua cây nhỏ về chăm rất khó, cây dễ chết, lâu ra hoa, mau nản và không trồng nữa. Vì vậy ta nên gom tiền của nhiều cây nhỏ thành một cây lớn để mua cây to khỏe hơn.

- Lan lớn có sức khỏe tốt, chống được nhiều bệnh, thích nghi môi trường cao. Có thể sang chậu dễ dàng. Còn cây nhỏ chỉ việc trồng cây sao không cho lung lay cũng là vấn đề khó rồi.

- Có một số cây con có thể trồng lúc bắt đầu trồng lan vì tuy là cây con nhưng cây khá khỏe: Brasavola, Dendro màu, Cattleya. Những cây con nhỏ khó trồng, khó cố định cây khi mới vào chậu, ta nên tránh, chờ lúc có nhiều kinh nghiệm thì sẽ trồng lại: Vanda, Mokara, Ngọc điểm, Dendro quá nhỏ, những cây quá nhỏ.

3. Khi mới mua về chăm sóc như thế nào? Thay chậu, chất trồng làm sao?

- Cây mới mua về nên để chỗ mát khoảng 1-2 ngày cho cây thích nghi khí hậu. Sau đó tùy cây ta để chỗ phù hợp. Tưới nước và bón phân bình thường.

- Nếu giả hành cây hoặc giá thể mục nát, nấm mốc nhiều thì nên thay chậu.

- Mùa thay chậu phù hợp là đầu mùa mưa (khoảng tháng 5-6 trong miền Nam).

- Nếu chất trồng là sơ dừa thì ta nên chú ý như sau: nếu sơ dừa mục nát thì bỏ đi, nếu còn tốt thì giữ lại, trồng vào chậu to, bỏ chất trồng mới chung quanh. Lúc thay chậu, nên cắt bỏ rễ hư, gãy đi. Nên bắt đầu thay chậu từ những cây rẻ tiền trước.

- Chất trồng mới: nếu cây rễ to như Ngọc điểm, Hồ điệp thì trồng than cỡ 2cm. Nếu rễ nhỏ như vũ nữ, Dendro thì trồng than cỡ 0.5 – 1cm. Trồng theo quy tắc than to ở dưới, than nhỏ trên cùng, than không được quá to, khó hút được nước sẽ dễ nổi nấm mốc. Ngoài ra còn có các loại giá thể khác để trồng lan cũng rất tốt: dớn tổ quạ, dớn cọng, đá núi lửa…các bạn có thể tham khảo thêm.

4. Tôi không có nhiều thời gian thì chăm sóc và bón phân cho cây ra làm sao?

- Nếu có thời gian thì bón phân 1 tuần 2 lần.

- Nếu ít thời gian thì cuối tuần bón như sau: sáng mát trời tưới phân, trưa 10h hoặc chiều tưới nước thật nhiều để cây hấp thu tốt phân bón. Chiều mát tưới nấm bệnh hoặc trừ sâu.

5. Tôi muốn nâng cao tay nghề trồng lan thì như thế nào?

- Chúng ta có thể đi học trồng lan (ở trường Đại học Khoa học tự nhiên Tp.HCM khoa Sinh hoc có lớp dạy trồng lan). Hoặc tham khảo thông tin trên Internet, tuy nhiên phải chọn lọc vì tùy theo từng loại cây lan, từng vùng trồng, khí hậu trồng….mà có cách chăm sóc cho cây phù hợp.

- Sau khi trồng một thời gian, nếu chịu chú tâm, học hỏi kinh nghiệm thì sau khoảng 6 tháng thì tay nghề sẽ nâng cao, sau 1 năm sẽ rành về trồng lan.

1. Các bài viết liên quan

• Kinh nghiệm cho người mới chơi lan
• Cách trồng lan cơ bản cho người mới chơi
• Cách chăm sóc để phong lan ra hoa đậm màu hơn
• Bón phân cho lan đúng kỹ thuật
• Cách kích thích lan phát triển bền vững
• Cách làm GE bón cho lan hiệu quả
• Chăm sóc lan mùa lạnh
• Hạn chế rụng lá chân lan đơn thân
• Bệnh đốm bông
• Nấm hạt cải gây bệnh trên lan
• Nấm Rhizoctonia gây thối rễ lan
• Bệnh héo úa hay còn gọi bệnh chết chậm
• Bệnh đốm lá lan
• Bệnh Thán Thư - Anthracnose
• Làm mai che mưa cho lan kiểm soát độ ẩm
• Bệnh Thối Đen – Black Rot
• Gục thân lan nguyên nhân và cách khắc phục
• Tưới nước đúng cách cho lan vào mùa hè
• Kinh nghiệm trồng lan dưới mái hiên
• Phòng trừ bệnh cho lan vào mùa mưa
• Hướng dẫn cách điều trị bệnh rỉ sắt trên cây lan
• Trồng hoa lan thuỷ canh
• Môi trường phù hợp để trồng hoa lan
• Đánh giá sự phát triển và suy thoái của hoa lan
• Đánh bóng lá lan
• Tưới nước, bón phân cho lan Vanda và Mokara
• Trồng lan trơ rễ
• Atonik công dụng và cách dùng
• Bí quyết giữ lan rừng lâu tàn
• Một số kinh nghiệ chăm sóc hoa lan
• Phương pháp xử lý cây con, tưới nước và hãm cây
• Các loại virus gây hại trên lan
• Một số bệnh có tính lây nhiễm do nấm và vi khuẩn ở lan
• Ruồi vàng hại hoa lan
• Bọ trĩ - bù lạch - rầy lửa hại lan
• Hướng dẫn trồng và chăm sóc hoa lan đơn giản
• Các loại Rệp gây hại cho lan
• Nhện đỏ kẻ thù số một của vườn lan
• Những hiện tượng và bệnh thường gặp trên phong lan